Al een tijdje neem ik mij voor om regelmatig een kruid, een plant of een gewas uit te zoeken. Om zo te leren wat het nut is van deze plant en dan vooral hoe ik (of heel algemeen: men) deze plant nuttig kan gebruiken.
Omdat ik mijn blog vaak combineer met wat mij bezighoud, wil ik dit nu ook combineren. Daarom in ieder geval deze week een kruidenblog en er volgen er vast nog meer.
Deze week: de brandnetel
Een prikkelige plant die de meesten kennen van zijn brandharen. De brandnetel heeft echter nog veel meer te bieden.
Uiterlijk
De brandnetel komt algemeen voor en kan tot 1,5 meter hoog worden. Het is een overblijvende plant met rechtopstaande vierkante stengels, de bladeren staan tegenover elkaar. Het blad is eirond met puntig uiteinde, grof gezaagd en behaard. Die haren zijn bij iedereen bekend om de brandende jeuk die ze veroorzaken.
Bloemen
verschijnen in juni tot de herfst en zijn groen en onopvallend, in lange
gesteelde pluimen.
De wortels
zijn geel, sterk vertakt en kruipend. Een echte woekeraar.
Gebruikte delen
Veelal
worden de jonge planten en bladeren gebruikt. Deze kan je het hele jaar
plukken, maar in het voorjaar zit de meeste kracht in het blad. Ook de wortels
zijn bruikbaar, deze kan je in september en oktober verzamelen.
Verwerking
Bij voorkeur de bladeren/toppen dus in het voorjaar plukken, wanneer de bladeren nog duidelijk fris zijn. Meteen verwerken of drogen om later thee van te maken. De gedroogde bladeren in een glazen pot bewaren.
Werkzame bestanddelen
Histamine,
acetylcholine, mierenzuur (brandharen), flavonoïden, looistoffen, vitamine C,
chorofyl en mineralen (ijzer, mangaan, magnesium, kalk en kalium).
Toepassing
Brandnetel
kan je gebruiken bij reumatische klachten, jicht, nier- en blaasontsteking,
nier- en blaasstenen, prostaatproblemen, maag- en darmklachten, huidziekten,
bloedarmoede. Brandnetel heeft een bloed reinigende werking. Daarom geschikt
als voorjaarskuur om de giftige stoffen uit ons lichaam af te voeren. Het hoge
ijzergehalte werkt reinigend en versterkend.
In wijn
gekookte brandnetelwortel zou werken als haargroeimiddel.
Gebruik
Brandnetelthee
maak je door 2 theelepels gedroogde brandnetel te overgieten met een kopje
gekookt water. Of een handvol vers blad laten een kwartier laten trekken in een
theepot. Drink 2-3 kopjes per dag.
Waarvoor ik het gebruik
Tegenwoordig
heb ik standaard een glazen pot staan met gedroogde brandnetel. Dit gebruik ik
om thee van te zetten, bijvoorbeeld als ik merk dat mijn buik al een tijdje van
slag is of als ik gewoon wat futloos ben in het voorjaar en ik het gevoel heb
dat mijn lichaam wel een extra hulpje kan gebruiken. Brandnetel puur vind ik
niet zo lekker als thee, dus vaak combineer ik dit met citroenmelisse, munt en/of
citroenverbena.
In het
voorjaar, wanneer de nieuwe loten van de brandnetels zich laten zien, probeer
ik een pan brandnetelsoep te maken. Dit jaar is dat voor de derde keer. In
porties invriezen en zo heb ik een paar keer een gezond lunchgerecht.
De wortels
heb ik nog niet gebruikt. Dit schijnt vooral goed te zijn bij prostaatproblemen
en daar heb ik gelukkig geen last van.
Weetje
In de buurt
van brandnetels groeit (bijna) altijd wel weegbree, hondsdraf of veldzuring. Heel
handig want deze planten helpen tegen het prikken van brandnetels. Dus ben je
geprikt door de brandnetel, even naar die andere planten zoeken, een paar
blaadjes verkreukelen waardoor het sap vrij komt en dan over de aangedane plek
wrijven.
Zodra de
bladeren zijn gedroogd of overgoten met gekookt water, dan prikken ze niet
meer.
Bijwerkingen en contra-indicaties
Geen bijwerkingen
of contra-indicaties bekend.
In de keuken
Brandnetelsoep,
heerlijk!
Ook kan je
het eten net als spinazie, wel gekookt dan.
Het
recept voor brandnetelsoep
Nodig:
-
Twee volle handen met brandnetels, gewassen
-
Scheutje (zonnebloem- of andere) olie
-
1 liter bouillon
-
1 flinke aardappel, geschild en in blokjes
-
1 kleine ui, in stukjes
-
Optioneel: 1 teen knoflook, in kleine stukjes
-
Zout en peper naar smaak
-
Staafmixer
Verhit de
olie in de pan, fruit hierin de ui en knoflook.
Doe de brandnetels erbij en laat dit iets slinken. Blus af met de bouillon.
Wanneer het kookt, doe je de aardappel er bij. Zet het vuur laag, maar laat het mengsel wel zachtjes koken met deksel op de pan.
Na een
ongeveer een kwartier het geheel pureren met de staafmixer en op smaak brengen
met peper en zout.
Eet smakelijk!
Groetjes, Esther